mijnnikonenik posted: " Tijdelijk expositie - Hedendaagse kunstenaars bewandelen koloniale sporen - zaterdag 29 mei 2021 tot zondag 03 oktober 2021 van 10:00 tot 20:00. Een tentoonstelling over de sporen van de (post)koloniale geschiedenis van de M"
Tijdelijk expositie - Hedendaagse kunstenaars bewandelen koloniale sporen - zaterdag 29 mei 2021 tot zondag 03 oktober 2021 van 10:00 tot 20:00. Een tentoonstelling over de sporen van de (post)koloniale geschiedenis van de Middelheimsite. Verschillende kunstenaars van Afrikaanse oorsprong en met een internationale praktijk nemen de bezoeker op sleeptouw.
Alle foto's zijn aanklikbaar om te vergroten
Maurice Mbikayi - Geboren in 1974 in Kinshasa (Democratische Republiek Congo), woont en werkt in Kaapstad (Zuid-Afrika).
In de kledij van deze figuur zien we toetsen van oude computerklavieren. Het is een verwijzing naar de grondstoffen die nodig zijn in de hedendaagse technologie: het zijn nog steeds uitgebuite arbeiders die in Congo de ertsen uit de grond halen, en zo de westerse manier van leven mogelijk maken. En nadien dumpt het Westen de materialen dikwijls terug in Afrika als giftig afval. Mbikayi verzamelt de restanten en verwerkt ze in zijn kunst. Op die manier klaagt hij niet alleen deze scheefgetrokken situatie aan. Het is ook een hulde aan de veerkracht van het Afrikaanse volk, dat oneindig veel manieren heeft gevonden om het maximale te halen uit beperkte middelen. De 'esthetische observeerder' is een flaneur én een dandy, zoals de beroemde Congolese sapeurs. De dandy besteedt veel aandacht aan zijn uiterlijk, als een teken van verzet en onafhankelijkheid.
Pascale Marthine Tayou - Geboren in 1966 in Nkongsamba (Kameroen), woont en werkt in Gent (België) en Yaoundé (Kameroen).
De tentoonstelling begint (en eindigt) met een optimistische noot: er is een weg naar een gelukkiger toekomst. Tayou tekent met zijn typische felle kleuren een alternatief pad uit waarover we samen kunnen flaneren, in het Middelheimmuseum en daarbuiten. Hij schetst een beeld van een leven met "elke dag de eeuwige zon onder onze voetstappen". Voor Tayou kan het museum een plek zijn waar we elkaar ontmoeten, waar we ideeën uitwisselen en waar we van elkaar leren. Le Chemin du Bonheur suggereert een mogelijke toekomst van verzoening, één met een gezamenlijke route die het koloniale verleden overstijgt.
La Paix des Braves (2019 / 2021)
Straatstenen staan symbool voor protest en revolutie. Met stenen gooien maakte deel uit van opstanden doorheen de geschiedenis: de Julirevolutie van 1830 in Frankrijk, Mei '68 en de Palestijnse Intifada bijvoorbeeld. Maar de moedigen hebben de opstand gestaakt: ze hebben de witte vlag, het internationale vredessymbool, gehesen. Het moment waarop de wapens zwijgen, is het enige moment dat Tayou bevalt. "De rest is onzin en overbodig." Het getuigt van moed om de strijdbijl te begraven en niet langer de hakken in het zand te zetten. De installatie combineert de noodzaak van herstel – wat verkeerd zat werd afgebroken – met de wens tot verzoening – alle kleuren in deze stapel stenen werken samen om tot vrede te komen.
Het project La maison du chef / Ndaku ya Mokonzi bestaat uit een installatie die het huis van een traditionele Congolese chef voorstelt, een radioprogramma waarin je als bezoeker jouw Congoville kan delen, gefilmde performances en performancepersonages.
Het huis van de Mokonzi is opgebouwd uit het afval dat het Westen in Afrika dumpt: KinAct geeft het ons terug. Dit 'schenken' verwijst naar de kolonisten die de chefs in hun huizen bezochten met geschenken (spiegels, alcohol of geweren) in ruil voor rechten op hun land. Net zoals het afval vandaag giftig is voor mens en milieu, waren het toen ook vergiftigde geschenken. KinAct wil de uitwisseling opnieuw invullen. Zij nodigen ons uit om onze eigen fragmenten Congoville met hen en hun luisteraars te delen: we kunnen verhalen en herinneringen vertellen tijdens hun radio-uitzending op 24 juli. Zo creëert hun werk ruimte om te verzamelen, uit te wisselen en te herstellen.
Sven Augustijnenis geboren in 1970 in Mechelen (België), woont en werkt in Brussel (België).
Dit werk is een 'politiek spookschrijn' voor Patrice Lumumba (1925-1961), de eerste premier van Congo na de onafhankelijkheid. Lumumba werd vermoord door een coalitie van Belgische, Amerikaanse en Katangese autoriteiten, maar tot op heden heeft hij geen graf gekregen. De fiets was zijn favoriete vervoermiddel. De zakken houtskool en de boom waaraan de fiets is vastgemaakt, verwijzen naar de boom waartegen hij samen met twee politieke medestanders werd geëxecuteerd, en die waarschijnlijk in de as is gelegd om alle sporen uit te wissen. Tegelijk is een fietser die achterop zelfgemaakte houtskool vervoert, een alledaags beeld op de Congolese wegen. De titel verwijst naar het luchtvrachtnummer van het pakket met een fiets en houtskool, dat vanuit het dorp waar Lumumba werd vermoord naar België werd verzonden. Het pakket is nooit aangekomen. Dat verlies onderweg van Afrika naar Europa, samen met de serialiteit en de anonimiteit van de administratieve code, zijn de echo van de 'cold case' van deze moord, en in ruimere zin van de Belgisch-Congolese postkoloniale geschiedenis.
Simone Leigh werd in 1967 in Chicago geboren en woont en werkt in Brooklyn, New York, VS.
In het werk van Leigh staat de onzichtbaarheid van de ervaring van zwarte vrouwen centraal. De vrouwenfiguur heeft geen gezicht: zwarte vrouwen moesten hun gedachten en gevoelens verbergen om te overleven. Tegelijk houdt de figuur het hoofd trots omhoog op haar lange nek, een verwijzing naar de antieke bustes van Egyptische koninginnen, en naar de schoonheid van een donkere huid. De keuze voor keramiek en handgemaakte rozenknopjes versterkt deze betekenis: ze behoren tot de typisch vrouwelijke materialen en technieken die heel lang niet voor vol werden aangezien. Vrouwen maakten zogezegd niet meer dan anonieme gebruiksvoorwerpen. Door deze materialen en technieken in haar kunst te gebruiken, geeft Leigh het werk van vrouwen de status die ze verdienen.
Sammy Baloji(1978) is geboren en getogen in Lubumbashi (DRC) en woont en werkt afwisselend in Brussel en zijn geboortestad. Hij studeerde Computeren Informatiewetenschappen en Communicatie aan de Universiteit van Lubumbashi. Later volgde hij een opleiding fotografie en video aan de Ecole Supérieure des Arts Décoratifs in Straatsburg.
Congolees koper was ook een onmisbare grondstof voor de artillerie van de twee wereldoorlogen. Het zat onder andere in patroonhulzen. Soldaten graveerden vaak figuren in die hulzen: om de angst op afstand te houden in de loopgraven of tegen de verveling tijdens hun herstel. Die hulzen vinden we vandaag nog terug in Belgische woonkamers en cafés, zeker in West-Vlaanderen. Ze staan op de schoorsteenmantel of dienen als bloempot. Baloji zet ook planten in de hulzen: planten uit Congo in Congolees koper. Zelfs de 'oer-Vlaamse' sanseveria blijkt een erfenis van de Belgische kolonisatie! Congoville bevindt zich overal.
Elisabetta Benassi werd geboren in Rome in 1966. In haar werk kijkt ze kritisch naar de culturele, politieke en artistieke erfenis van de moderniteit, maar ook naar bredere, vaak controversiële politieke en culturele thema's van onze tijd.
M'Fumu (2015) was de bijnaam van de Congolese activist en nationalist Paul Panda Farnana (1888-1930). Hij was de eerste Congolees die in België een hoger diploma behaalde. Het is mogelijk dat hij ook het koloniale museum in Tervuren heeft bezocht met tram 44. Benassi heeft een macaber tramhokje ontworpen voor deze populaire tramlijn, die Brussel verbindt met het AfricaMuseum. Dat museum is nog altijd het grootste en ideologisch meest uitgesproken overblijfsel in België van het Belgische kolonialisme. Als landbouwkundige was Farnana zich wellicht goed bewust van de vernieling van de natuur die gepaard ging met de kolonisatie, waarvan we een echo zien in de afgietsels van botten van exotische dieren waarmee het hokje is opgebouwd. Het tramhokje is een plek om te rouwen, de waarheid te spreken en gerechtigheid te eisen.
Hank Willis Thomaswerd in 1976 in New Jersey (VS) geboren; hij woont en werkt in New York City. Hij heeft een Bachelor of Fine Arts van de New York University en een Master of Fine Arts van het California College of the Arts (San Francisco); hij heeft ook verschillende eredoctoraten ontvangen.
Justice, Peace, Work (Stolen Sword Punctum) (2019) Dit beeld zoomt in op het triomfantelijke gebaar van Ambroise Boimbo die op Onafhankelijkheidsdag de sabel van koning Boudewijn stal, een actie die door de Duitse fotograaf Robert Lebeck werd vereeuwigd. Hier ziet de kunstenaar het motief van de hand niet langer als een icoon van geweld en lijden, maar van overwinning en bevrijding. Dit zou een nieuw monument kunnen zijn voor Congoville, eentje dat vanuit Afrikaans perspectief is gemaakt.Antwerpse Handjes (sculptural wall piece inspired by Belgian Antwerpse Handjes) (2019) De Antwerpse handjes vormen een patroon dat verwijst naar het beroemde textiel uit het Koninkrijk Kuba (te situeren in het zuidoosten van wat nu de Democratische Republiek Congo is). De geschiedenis van België en die van Congo zijn met elkaar verweven, maar het is een geschiedenis van geweld, zelfs als het er mooi uitziet.
Dit is absoluut niet het totale overzicht van #Congoville maar volgende log zal terug over de collectie van Middelheim gaan en dat samen met Fotorantje.
WordPress.com
No comments:
Post a Comment